شروع مذاکرات بین‌الافغانی یک پیشرفت مهم است
(پنجمین دور نشست Track 2)
پنجمین جلسۀ «ساخت یک افغانستان صلح‌آمیز: پشتیبانی منطقه‌ای و بین‌المللی از صلح افغانستان» در سلسله گفت‌وگوهای Track 2 در 18 سپتمبر 2020 به گونۀ آنلاین برگزار شد.
جامعۀ قلب آسیا در همکاری با مرکز مطالعات منازعه و بشردوستانه و مرکز همکاری بین‌المللی پوهنتون نیویارک، از شماری از دیپلومات‌های ارشد، محققان و پژوهشگران منطقه‌ای و جهانی دعوت به عمل آورد تا در پیوند به چالش‌ها و فرصت‌های روند صلح به بحث و گفت‌وگو بپردازند.
شروع مذاکرات بین‌الافغانی به تاریخ 12 سپتمبر 2020 در دوحه چشم‌انداز تازه‌یی را برای بحث و گفت‌وگو در پیوند به صلح افغانستان گشوده است.
در بخش نخست گفت‌وگوی آنلاین، معصوم استانکزی رییس تیم مذاکره‌کنندۀ جمهوری اسلامی افغانستان، دیدگاه‌ها و نظریاتش را پیرامون مذاکرات صلح در دوحه ارایه کرد. در ادامه، اشتراک‌کنندگان پرسش‌ها و نظریات‌شان را دربارۀ مذاکرات جاری صلح در دوحه شریک ساختند.
نکات کلیدی اظهارات و گفت‌وگوهای اشتراک‌کنندگان را در زیر می‌خوانید:
• اشتراک‌کنندگان آغاز مذاکرات صلح بین‌الافغانی در دوحه را یک گام مهم به پیش ارزیابی کردند. علی‌رغم تجارت ناموفق پیشین، اختلافات گسترده کنونی و سطح بالای خشونت، شروع مذاکرات یک موفقیت و تحول مهم است.
• کاهش قابل ملاحظۀ خشونت برای حفظ جان شهروندان افغانستان و اعتمادسازی در جریان گفت‌وگوها ضرورت اساسی است و همچنان نشان‌دهندۀ تعهد دو طرف برای ختم جنگ و دست‌یابی به صلح در کشور می‌باشد. کاهش چشمگیر خشونت خواست عمدۀ لویه جرگۀ مشورتی صلح و دولت جمهوری اسلامی افغانستان نیز بوده است.
• تعیین جدول واقع‌بینانه برای مراحل مختلف مذاکرات صلح دشوار است. مباحث دور اول مذاکرات متمرکز به تهیۀ کارشیوه و دستور کار جلسات و تعیین آجندای دوره‌های بعدی مذاکرات خواهد بود. احتمالاً مذاکرات در آدرس‌های متفاوت برگزار خواهد شد. افغان‌ها و همکاران بین‌المللی نباید انتظار نتیجۀ فوری از مذاکرات جاری داشته باشند.
• جدول زمانی مذاکرات صلح بین‌الافغانی با خروج نیروهای بین‌المللی مرتبط است. خروج با درنظرداشت پیشرفت مذاکرات صلح به پیش و یا تعویق خواهد افتید. خروج زودهنگام و شتاب‌زده روند صلح را به خطر مواجه می‌سازد. مذاکرات صلح بین‌الافغانی تحت تأثیر انتخابات ایالات متحده امریکا قرار خواهد گرفت و طرف‌ها در جریان انتخابات امریکا (3 نوامبر 2020) روز برگزاری انتخابات و مراسم تحلیف (جنوری 2021) با احتیاط بیشتری عمل خواهند کرد و از تصمیم‌گیری‌های سخت اجتناب خواهند ورزید و منتظر خواهند ماند که چه تغییراتی در پالیسی کاخ سفید به وجود خواهد آمد.
• نقشۀ راه همۀ شرکای منطقه‌ای و جهانی این است که دو طرف را در روند صلح نگه دارند به‌ویژه در جریان انتخابات ایالات متحده امریکا. همچنان، شرکای منطقه‌ای و جهانی تأکید دارند که پروسۀ صلح مربوط به افغان‌هاست و باید مدیریت و مالکیت آن نیز برعهده افغان‌ها قرار داشته باشد. در این میان، برخی کشورهای اسلامی به‌ویژه سازمان کنفرانس اسلامی می‌توانند در زمینۀ متقاعدسازی طرف‌ها به کاهش سطح خشونت‌ها موثر واقع شوند.
• دو طرف بر حمایت گروه پشتیبان صلح افغانستان و همچنان سایر کشورهای منطقه و جهان حساب می‌کنند. احتمالاً در جریان مذاکرات نیاز به همکاری تخنیکی در موارد خاص وجود داشته باشد.
• جامعۀ قلب آسیا و شرکای آن به منظور کمک به پروسه صلح و درک بهتر از مواضع و استراتژی طرف‌ها، روی نشست‌های آیندۀ Track 2 برنامه‌ریزی می‌کنند.
